ప్రియవక్తృత్వం

 ప్రియవక్తృత్వం

 దాతృత్వం ప్రియవక్తృత్వం 

ధీరత్వముచితజ్ఞతా

అభ్యాసేన న లభ్యతె

 చత్వారః సహజా గుణాః

(ఆచార్య చాణక్య)

దానగుణం కలిగియుండడం అదే ఈవి కలిగియుండటం, ప్రియంగా మాట్లాడటం,ధీరత్వం కలిగి యుండటం, సమయోచితంగా మాట్లాడగలగటమనే నాలుగున్నూ సహజగుణాలు, నేర్చుకుంటే రావు.

( హెచ్చరిక:- ఇక ముందు టపాలో, ఇష్టం కాని మాటలు కనపడతాయి. భాధకలుగుతుందనుకునేవారిక్కడినుంచే మరలిపోవచ్చు)  

దాతృత్వం,ప్రియవక్తృత్వం, ధీరత్వం , ఉచితజ్ఞత, వీటిని వేరు వేరుగా చెప్పినా దాతృత్వం,ధీరత్వానికి; ప్రియవక్తృత్వం,ఉచితజ్ఞతకి అవినాభావ సంబంధం ఉంది.వీటిని వేరు వేరుగా చెబితే పేలవంగా ఉంటుంది, అందుకే కలిపి ఇలా.

దాతృత్వం, ధీరత్వం

దానగుణం కలిగి ఉండటం దానం చేయడం గొప్పవిషయాలు.దానాలు పది అన్నారు, కాదు పద్నాలుగూ అన్నారు.

అన్ని దానములకన్న అన్నదానము మేలు 

కన్నతల్లికంటె ఘనములేదు 

యెన్నగురునికంటె నెక్కుడు లేదయా 

విశ్వదాభిరామ వినురవేమ. 

దీనితో సమానమైనది లేదుగాని భూదానమూ గొప్పదంటారు,

 ఎన్నైనా గాని అన్నీ కూడా సొమ్ముతో కూడినవే, ఎంతోకొంత. ఓ ఉదాహరణ బలి దానమిస్తానంటే వద్దని శుక్రుడు అడ్డుపడ్డారు,కాని ఆపగలిగారా? లేదే. ఏమనమాట దానగుణం కలిగి ఉంటే, ఇచ్చే దానాన్ని ఎవరూ ఆపలేరు.

 వచ్చినవాడు విష్ణువే కానీ, మరెవరైనాగానీ,ఏమైనాకానీ, ఇచ్చిన మాట తిరిగిపోను, దానమిచ్చి తీరతాను, అనే ధైర్యగుణం చూపి దానమిచ్చినవాడు, బలిచక్రవర్తి.ఆపదలందు ధైర్యగుణ మంచిత సంపదలందు దాల్మియున్... అన్నారు లక్ష్మణకవి. ఉత్తప్పుడంతా కీ బోర్డ్ వారియర్లే! :) అవసరానికొక్కడూ ముందుకురాడు. ధైర్యం అంటే ఎలా ఉంటుంది? ఒకమ్మాయి గోదాట్లో దూకింది. ఏ కారణమో! దగ్గర్లో ఉన్న ఒకతను ములిగిపోతున్న యువతిని రక్షించడానికి వెంఠనే దూకేసేడు! రక్షించగలనా?లోతెంతో, ఎమో! మనకెందుకొచ్చిన తిప్పలు అనుకోలేదు. అదీ ధైర్యమంటే!ధైర్యగుణమంటే. నిజం ఒకప్పుడు కాపాడబోయినవారి ప్రాణాలు పోయిన సందర్భాలూ ఉంటాయి.  ఈ గుణాలు సహజంగా వచ్చేవే పుట్టుకతో, నేర్చుకుంటేరావు.

ప్రియ వక్తృత్వం, ఉచితజ్ఞత

ప్రియ వక్తృత్వం, ఉచితజ్ఞత ఇవి రెండూ విడదీయలేనివే! ప్రియంగా అంటే, అబద్దాలు చెప్పమనికాదు. విషయాన్ని వివరించడం, వినేవారికి చిరాకు,బాధ కలగకుండా, వినగలిగేలా చెప్పడం.ఉచితజ్ఞత అంటే ఎక్కడ, ఎప్పుడు, ఎంతవరకు, ఎలా మాటాడాలో తెలిసుండటమే ఉచితజ్ఞత. ఎంత చెప్పీ ఉపయోగం లేదు ఎఱుకపరచలేనేమో!

భాస్కర శతకకర్త ఈ రెండిటికి కలిపి ఒకమాట చెప్పేరు అదే రసజ్ఞత. ఇదీ అర్ధం కానిదే! అందుకే ఒక ఉదాహరణ చెప్పేరు. అది..

చదువది ఎంతగల్గిన రసజ్ఞత యించుక జాలకున్న నా

చదువు నిరర్ధకంబు గుణ సంయుతులెవ్వరు మెచ్చరెచ్చటన్

బదునుగ మంచికూర నలపాకము జేసినయైన యందు నిం

 పొదవెడు నుప్పులేక రుచి పుట్టగ నేర్చునటయ్య 

  భాస్కరా

చదువుతో విద్య రావచ్చు, వివేకంరాదు. ఎక్కడ,ఎప్పుడు,ఎలా,ఎంత మాటాడాలన్నది చదువుతో రాదు. ఏ యూనివర్సిటీ లలోనూ నేర్పరు, నేర్పలేరు. 

రసజ్ఞత ఉప్పులాటిదన్నారు శతకకర్త, నిజం ఎక్కువైనా తక్కువైనా నోటపెట్టలేం. ఈటన్ లోనో లార్డ్స్ లోనో చదుకున్నంతలో రసజ్ఞత రాదు. బుఱ్ఱకి బొక్కకొట్టి లోపలికి రసజ్ఞత జొప్పించలేరు. ఈ ప్రియవక్తృత్వం, ఉచితజ్ఞత అన్నవి నేర్చుకుంటే వచ్చేవికావు, పుట్టుకతో రావలసిన సహజగుణాలు.