ఏ పాటు తప్పినా సాపాటు తప్పదు.

 

కరోనా లాక్ డవున్ మొదటిసారి ప్రకటించేనాటికి, కితం సంవత్సరం రెండో పంట మాసూలుకి రెడీగా ఉంది. విదేశాలనుంచి దిగుమతి ఐన రోగం కనక మహాపట్టణాలలోనే కాలు మోపింది. అందుచేత లాక్డవున్ ప్రభావం పెద్దగా లేక రెండవపంట మాసూలైపోయింది, చక్కగా, పల్లెలలో. ఆ తరవాత ఏప్రిల్ చివరరోజులు మే ఎండల రోజులు గడచిపోయాయి, పల్లెలలకు కరోనా పెద్దగా సోకలేదు. జూన్ వచ్చేటప్పటికి పల్లెలలకి కరోనా  బాగానే అంటుకుంది. జూన్ రెండో వారం వర్షాలు మొదలయ్యాయి, గోదావరొచ్చింది.ఉన్న కొద్దిపాటి కూలీల తోనే,కరోనా తో సహవాసం చేస్తూ, దమ్ము చేసి విత్తనాలు జల్లేసేరు, వరసలలో ఊడ్చడం మానేసి. ఆ తరవాత చెత్తకోత, పిండి వెయ్యడం జరిగిపోయాయి, నెమ్మదిగా. చేలుబాగానే ఎదిగాయి, చీడ పీడలు లేక. కరోన చుట్టు ముట్టి బాధ పెడుతున్నా పల్లెలు జంకలేదు,నిజానికి వ్యాధి నిరోధక శక్తి పల్లెవాసులలోనే ఎక్కువ ఉంది. మరణాలు లేవనను కాని బహుతక్కువ.నిజానికి పల్లెవాసులే కరోనా ని జయించారు.  జూన్ మధ్యనుంచి నేటిదాకా వర్షం రోజూ పడుతూనే ఉంది. రోజు వర్షం పడటం మంచిదే.

మరో వారంలో పొట్ట తగులుతుంది. మరో వారం పైగా చేను ఈనుతుంది. ఈనితే కంకి/వెన్ను బయటికొస్తుంది. ఇక ఇప్పుడు వర్షం కనకపడితే పువ్వారం రాలిపోయి తప్పలు మిగులుతాయి.వర్షం కనక లేకపోతే తప్పలలోకి నెమ్మదిగా పాలు చేరతాయి. ఇలా తప్పలలో పాలు చేరడాన్నే చేను పాలుపోసుకోవడం అంటారు. ఇలా చేరిన పాలుతోడుకుంటాయి.  అలా తోడుకున్న పాలు బియ్యపు గింజ అవుతుంది. ఇలా పండిన చేను చూడడానికి ధనలక్ష్మి నేలపై పరచుకున్నట్టు ఉంటుంది. లక్షాధికారైన లవణమన్నమెకాని మెరుగు బంగారంబు మ్రింగబోడన్నట్టు, ఎవరైకైనా కావలసినవి ఆ పిడికెడు మెతుకులే! చివరికి కొడుకు/కోడలు పెట్టేవి కూడా మూడు ముద్దలే!

ఇంతకాలమూ చేలో మొక్క మొదట్లో నీరుండాలి, వర్షం పడకూడదు. వర్షం పడితే తప్ప, తాలు మిగులుతాయి.పండిన చేను మాసూలు చెయ్యడం ఆలస్యమైతే కొణిగిపోతుంది. రెల్ల రాలిపోతుంది.  కోతకి వారం ముందు, మిగులు,పెసలు,అలసందలు,జనుము,అవిశ ఇలా ఏదో ఒకటి జల్లుతాం నీరు, పూర్తిగా తీసేసి. నేలకి పైన ఒకడుగుదాకా మోడు ఉండేలా కోస్తాం.కోసిన వరిని పనలుగా మోళ్ళమీద వేస్తాం, మడమ పచ్చి ఉండేలా. మూడు రోజులు ఎండనిస్తాం.

 కట్టేస్తాం, కుప్పేస్తాం. ఎందుకిదంతా తిన్నగా మాసూలు చేసుకోవచ్చుగా? దశలవారీగా ఎండ తగలనివ్వడమనమాట. ఆ తరవాత కుప్ప నూరుస్తాం. ఒక్కొకప్పుడు అర్జంటు అవుతుంది,వాతావరణం సరిలేక. అప్పుడు కొద్ది పొడి చోటు చూసి ఒక బల్ల వేస్తాం. కోసేవాళ్ళు కోస్తుంటారు, పనలు తెచ్చేలాళ్ళు తెస్తుంటారు. బల్ల కొట్టేవాళ్ళు కొడుతుంటారు. ధాన్యం పోగు చేసేస్తాం. ఇలా చేస్తే పచ్చి ఉంటుంది, పనలని కొంత ధాన్యమూ ఉండిపోతుంది.  

వర్షం ఆగి పంట పండి ఒబ్బిడయ్యేనా?ప్రపంచం మొత్తం మీదే ఆహారానికి కొరత వచ్చేలా ఉంది. పండిన పంట దాచుకోవాలని చూస్తున్నాడు నేడు జరిగిన రైతు.కరువొచ్చేలా ఉందని కంగారు పడుతున్నాడు. కాని దాచుకోడమెలా? కొన్ని పద్ధతులు చెప్పా! మరో సారి మరో టపాలో!